"iPhone 6" từ góc nhìn truyền thông: Có hay không nguy cơ thất bại tại thị trường Việt Nam?

Theo F.Studio, CEO của Apple Tim Cook đã tiết lộ doanh số bán hàng của iPhone tại Việt Nam tăng 262% trong quý I năm 2014. Tuy nhiên, sự cạnh tranh khốc liệt của các đối thủ nặng ký như Samsung, Sony, HTC đòi hỏi các dòng iPhone mới cần đem đến những cải tiến đột phá để có thể tiếp tục thống trị thị trường smartphone. Câu chuyện vẫn vậy, vẫn luôn có sự mong chờ lẫn hoài nghi mỗi khi iPhone cho ra một dòng sản phẩm mới. Lần này, liệu iPhone 6 có lại làm nên kỳ tích tại Việt Nam?

Bài phân tích sau được dựa trên dữ liệu real-time từ hệ thống SocialHeat của YouNet Media.

Những năm gần đây, các sự kiện ra mắt một sản phẩm mới của iPhone luôn là chủ đề được quan tâm hàng đầu trên khắp các diễn đàn và mạng xã hội. Số liệu của SocialHeat cho thấy lượng thảo luận trực tuyến của người dùng Việt Nam về các dòng iPhone mới tăng dần trước và sau khi diễn ra sự kiện công bố chính thức của mỗi sản phẩm hàng năm. Trong đó, nổi bật nhất là thảo luận về iPhone 6 với số lượng tăng 310% so với thảo luận về iPhone 5S một năm trước đó.

Lượng thảo luận trực tuyến của các dòng iPhone tăng dần trước và sau sự kiện ra mắt chính thức mỗi năm

Thảo luận về iPhone 6 tăng 310% so với thảo luận về iPhone 5S

Nhìn lại lần ra mắt iPhone 5S

Mặc dù là một trong những dòng smartphone được ưa chuộng nhất tại Việt Nam, không phải phiên bản nào của iPhone cũng được người dùng đón nhận như nhau. Cùng nhìn lại ví dụ điển hình của iPhone 5S để hiểu thêm về kỳ vọng của khách hàng Việt Nam vào dòng flagship này của Apple. Theo dữ liệu từ hệ thống Socialheat, trung bình mỗi ngày có khoảng 200 chủ đề (thread) thảo luận về IPhone 5S về các tính năng rò rỉ của chiếc điện thoại này trước sự kiện ra mắt chính thức. Sau đó con số nhanh chóng tăng lên gần 400 chủ đề mỗi ngày. Các thảo luận về iPhone 5S chủ yến đến từ các diễn đàn công nghệ có tiếng tại Việt Nam như tinhte.vn và heaveniphone.vn.

Cộng đồng mạng thảo luận sôi nổi trước và sau sự kiện ra mắt iPhone 5S vào ngày 10/9/2013

Tinhte.vn và heaveniphone.com là hai nguồn thảo luận chính về iPhone 5S trước và sau sự kiện ra mắt iPhone 5S vào ngày 10/9/2013

Tuy nhiên, lượng thảo luận lớn không hẳn tỉ lệ thuận với sự hài lòng của khách hàng khi có đến 15% ý kiến hoài nghi về sự vượt trội của iPhone 5S dựa trên những thông tin rò rỉ. Đa số ý kiến hoài nghi liên quan đến khác biệt về thiết kế, kích cỡ màn hình và những cải tiến vượt trội của iPhone 5S so với iPhone 5. Và những gì diễn ra sau buổi công bố chính thức iPhone 5S vào ngày 10 tháng 9 năm 2013 thì đã rõ, iPhone 5S không thực sự đột phá đã làm không ít tín đồ Apple thất vọng. Trong tổng số bình luận tiêu cực, có đến 70% bình luận “ném đá” về dung lượng pin ít ỏi của iPhone 5S. Ngoài ra, 14% bình luận tỏ ý thất vọng với kích cỡ màn hình không đổi của iPhone 5S so với phiên bản trước đó.

Các tính năng của iPhone 5S bị người dùng Việt Nam chê bai nhiều nhất

Dù ít nhiều bị chê bai, iPhone 5S vẫn là dòng sản phẩm bán chạy tại Việt Nam vì có một số ưu thế nhất định so với các đối thủ cạnh tranh cùng thời kỳ. Trong tổng số bình luận tích cực, có đến 49% ủng hộ thiết kế đẹp mắt của iPhone 5S, 16% đồng ý iPhone 5S có bộ vi xử lý tốt trong khi 14% cảm thấy thoả mãn với tính năng Finger Scan như kỳ vọng ban đầu.

Thiết kế đẳng cấp, xử lý mượt mà và tính năng Finger Scan là cứu cánh cho iPhone 5S

Kỳ vọng nào cho iPhone 6?

Trước thềm sự kiện công bố chính thức iPhone 6, dữ liệu từ SocialHeat cho thấy có một sự chênh lệch lớn trên số lượng thảo luận về iPhone 6 so với đối thủ cạnh tranh cùng phân khúc vào chính thời điểm những chiếc điện thoại này sắp được ra mắt. Cụ thể, lượng thảo luận về iPhone 6 cao gấp 2.5 lần so với Samsung Galaxy S5 và Galaxy Note 4; và hơn 13 lần so với lượng thảo luận về HTC One M8 và Sony Xperia Z2.

iPhone 6 đứng đầu về thảo luận trực tuyến trước sự kiện ra mắt chính thức của mỗi nhãn hàng

Đóng góp không nhỏ vào lượng thảo luận trực tuyến “khủng” của iPhone 6 là việc các thông tin về iPhone 6 được cập nhật trên các Fanpage có tỉ lệ tương tác lớn với người dùng như YAN News, IFact, Appstore.vn,…

Các nguồn thảo luận về iPhone 6 có tỉ lệ tương tác cao nhất

Facebook được xem là kênh thảo luận chính của người dùng Việt Nam về iPhone 6 với hơn 62% tổng thảo luận, kế đến là các diễn đàn như appstore.vn và tinhte.vn với hơn 21%.

Facebook là kênh thảo luận chính của người dùng về iPhone 6

Appstore.vn và tinhte.vn là một trong những nguồn thảo luận chính về iPhone 6

Lần này, có vẻ các thông tin rò rỉ làm kỳ vọng của người dùng vào iPhone 6 tăng cao hơn bao giờ hết. Tỉ lệ ý kiến tích cực cho thông tin iPhone 6 xuất xưởng 2 phiên bản màn hình lớn hơn 4.7 inch và 5.5 inch là 69.7%. Đây là điều hoàn toàn dễ hiểu vì theo thống kê của công ty nghiên cứu thị trường Jana, người dùng Việt Nam ngày càng ưa chuộng màn hình smartphone cỡ lớn, dẫn đầu là 25% ý kiến ủng hộ smartphone có kích cỡ 5 inch, kế đến là 5.5 inch với 18%. Ngoài ra, những dự báo cải tiến thiết kế của iPhone 6 cũng mang lại những tín hiệu vô cùng khả quan. Dựa trên nhiều nguồn tin rò rỉ về iPhone 6, hơn 91% người dùng trực tuyến ủng hộ iPhone thay đổi thiết kế. Tuy nhiên, có đến 63% người dùng bày tỏ quan ngại với bản thiết kế rò rỉ trên tổng số bình luận tiêu cực vì cho rằng iPhone 6 đang dần đánh mất sự tinh tế vốn có của mình và chạy theo các đối thủ cạnh tranh như Samsung Galaxy S5 và HTC One M8. Ngoài ra, 10% trên tổng số bình luận tiêu cực là về sự e ngại của khách hàng đối với một số tụt hậu của hệ điều hành iOS như thiếu khả năng chạy đa nhiệm so với hệ điều hành Android.

Tỉ lệ thảo luận tiêu cực về các thuộc tính rò rỉ của iPhone 6 với “Design” trở thành đề tài khiến người dùng “hoang mang” nhất.

Xu hướng thị trường smartphone tại Việt Nam và dự báo mức độ thành công của iPhone 6

Theo thống kê của Google vào tháng 8/2013, Việt Nam có hơn 17 triệu người dùng Smartphone, chiếm 19.7% dân số Việt Nam. Với việc xuất hiện của các dòng điện thoại smartphone tầm thấp thì tỷ lệ này đang có xu hướng tăng đột biến trong những năm tiếp theo. Theo dự đoán của MediaCells, chỉ trong năm 2014 sẽ có thêm 14.2 triệu người dùng Smartphone mới tại Việt Nam. Những số liệu trên cho thấy hiện tại Việt Nam đang là một thị trường đầy tiềm năng với các nhãn hàng smartphone. Tuy nhiên, các doanh nghiệp chắc chắn sẽ vấp phải sự cạnh tranh rất lớn từ các đối thủ cùng ngành. Sự thống trị của nhãn hàng Samsung ở cả phân khúc cao cấp và giá thấp cũng như sự xuất hiện của OPPO hay Asus cùng các nhãn hàng quen thuộc (HTC, LG, Sony, Nokia…) đã làm cho thị trường này trở nên chật chội hơn bao giờ hết.

Với những số liệu khả quan về nhu cầu, sức mua của thị trường và sự kỳ vọng rất lớn vào những thay đổi mang tính đột phá của iPhone 6, có thể thấy rằng phiên bản điện thoại này rất có thể sẽ lại làm nên kỳ tích về doanh số bán hàng tại Việt Nam. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nếu iPhone 6 tiếp tục làm thất vọng người tiêu dùng với những tính năng và thiết kế không như mong đợi như trường hợp của iPhone 5S trước đây, rất có thể Apple sẽ phải ngậm ngùi chứng kiến cảnh hàng loạt người dùng bắt tay với đối thủ cạnh tranh ngay sau ngày công bố chính thức vào tháng 9 sắp tới, nhất là khi các dòng smartphone cao cấp sắp ra mắt khác như Samsung Galaxy Alpha và Note 4 được đánh giá là có những đặc điểm về cấu hình, thiết kế không hề kém cạnh phiên bản iPhone 6 rò rỉ, cùng sự cạnh tranh khốc liệt từ các sản phẩm smartphone đang làm mưa làm gió trên thị trường hiện nay như HTC One M8, Samsung Galaxy S5 và Sony Xperia Z2. Hệ điều hành Android cũng là mối đe dọa với iPhone 6 khi được đánh giá là có những tính năng vượt trội so với hệ điều hành iOS như công nghệ VoLTE, cổng hồng ngoại để điều khiển từ xa, khe cắm thẻ nhớ MicroSD, thời lượng pin lâu và công nghệ NFC.

SocialHeat là hệ thống social listening & analytics hàng đầu tại Việt Nam. Nguồn dữ liệu của SocialHeat được thu thập từ 500,000 Fanpages, 300,000 Facebook groups, 20 triệu Facbook profiles, 500 sites tin trực tuyến và forums có độ tương tác với người dùng cao, đảm bảo các tập dữ liệu đủ lớn và đáng tin cậy cho các hoạt động quản trị thương hiệu trực tuyến (reputation monitoring), phân tích thị trường, ngành hàng & người tiêu dùng (market/category & consumers research) và thống kê dự báo (trends spotting).